T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
İSTANBUL / ARNAVUTKÖY - Arnavutköy Özel Eğitim Uygulama Okulu I. Kademe

ÇOCUĞUNUZ İLE BİRLİKTE OYNAYABİLECEĞİNİZ EV İÇİ OYUNLAR

ÇOCUĞUNUZ İLE BİRLİKTE OYNAYABİLECEĞİNİZ EV İÇİ OYUNLAR

Çocuğunuz ile iletişim kurmanın en iyi yolu birlikte oyunlar oynamaktır. Oyun sırasında hem eğlenebilir hem de eğitebilirsiniz. Hatta eğitimin büyük bir kısmını oyun sırasında gerçekleştirebilirsiniz. Oyun sırasında kazandırabileceğiniz beceriler ve oyun çeşitleri aşağıda belirtilmektedir. 

1)SIRA ALMA OYUNLARI:Sıra alma aslında bir kuraldır.Bekleme davranışını geliştirmeyi hedeflediğiniz zamanlarda bu yöntemi kullanarak oyunlar oynayabilirsiniz.Örneğin: 

Legoları sıra ile kutuya atma..Sıra ile duvara değip geri dönme...Sıra ile kule yapma...sıra ile çizgi çizme....vb.oyunlar oynayabilirsiniz.Oyun sırasında "Sıra bende,şimdi sıra sende "yönergesini sıkça    kullanabilirsiniz. 

Sıra alma oyunlarında kişi sayısının artırılması ve oynanan oyuncağın mesafesinin değiştirilmesi ile oyun yarışma haline getirilebilir ve bekleme ,sıra alma davranışı genellenebilir. 

2)TAKLİT OYUNLARI:İnsanlar birbirlerini gözlemleyerek öğrenim yapar ve bunu genellerler.Çocuğunuzun sizi gözlemlemediğini düşünüyor ve taklit yolu ile öğretim yapamıyorsanız sizin için bir kaç oyun önerileri şunlar olabilir; 

Taklit için öncelikle sizi izlemesini sağlayın.Bunun için karşılıklı oturarak oyunlara başlamanızda yarar var.İlk taklit oyununuz basit vücut devinimleri olsun.

Örneğin: 

Alkış....Elleri dizlere vurma....saçlara dokunma....karnını ovuşturma vb...Bu taklitleri önce siz yapıp her bir taklitten sonra" sen de yap" yönergesi ile çocuğunuzdan isteyebilirsiniz.Eğer yapmakta zorlanıyor yada sizi hala izlemiyor gibi davranıyorsa fiziksel yardım ile yaptırın.Bu oyunu her gün 2 yada 3 kez oynayın ve her oynadığınızda fiziksel yardımı azaltın.Böylece alışkanlık kazandırmış olacaksınız. Her oyunun sonunda çocuğunuzu pekiştirin ki bir daha ki oyunu  sabırsızlıkla     beklesin. 

Taklit oyunlarını basit vücut hareketlerinden sonra eylem taklitleri izler.Örneğin:Diş fırçalıyormuş gibi yap....saç tarıyor gibi yap...yemek yiyor gibi yap.....uyuyormuş gibi yap.....vb. Tüm bu taklitleri yukarıda belirtildiği gibi oynayabilirsiniz. 

Basit vücut devinimlerinden sonra kaba motor taklitlerini oyunlaştırarak oynayabilirsiniz.Örneğin;zıpla ...koş.....sek sek zıpla....atla....altından geç.....ip atla....topa vur...topu     tut.....vb.         oyunlar            oynayabilirsiniz. 

Taklit oyunlarının en sonunda günlük ev işlerinizin taklitlerini oyunlaştırabilir ve çocuğunuz ile hem keyifli zamanlar geçirebilir hem de eğitimine katkı sağlayabilirsiniz. 

3)TOP OYUNLARI:Top ile eğlenceli oyunlar oynayabilir.Sıra alma becerileri,bekleme becerileri öğretebilir.Ayrıca küçük kas ve büyük kas gelişimini destekleyebilirsiniz.Top oyunlarına başlarken öncelikle yer yuvarlama oyunları ile başlamanız her zaman daha avantajlı olacaktır.Hem kontrolünüz güçlü olacak hem de daha kolay olduğu için çocuğunuz kısa sürede başarıyı tatmış olacaktır.Top oyunlarını şu sıra ile oynamanızı tavsiye edebiliriz. 

Top yuvarlama: Bacaklarınız açın ve yere oturun, çocuğunuzu da aynı pozisyona getirin.Tutabileceği yumuşak bir top seçin.Siz çocuğunuza yuvarlayın ve onun da size yuvarlamasının isteyin.Yuvarlayamaz ise fiziksel yardım ile yuvarlatın.Her oyununuz da fiziksel yardımı azaltın ve ondan ne beklediğinizi açıkça söyleyin" topu bana yuvarla".....yönergesini           kullanabilirsiniz. 

Top yakalama:Top atmak top yakalamaktan daha zordur.Bu yüzden öncelikle top yakalama çalışabilirsiniz.Topu rahatça yakalayabilmesi için kollarını açmasını yada kollarını öne doğru uzatmasını isteyin ve topu tam kollarını üzerine atın.Refleks olarak yakalayacaktır.Eğer yakalayamıyor yada toptan korkup çekiliyorsa ;ayakta durun elleriniz ile çocuğunuzun ellerini tutun ve topu ikinizin kolları arasında yuvarlayın.Onun kollarındayken topu bırakın ve çocuğunuzu topu tuttuğu için pekiştirin. 

Top atma: Top atma oyunu için öncelikle çocuğunuzun arkasına geçin birlikte topu kavrayın ve birlikte atın.El bileğinin düşmesi ve topu öne doğru fırlatabilmesi için kaslarını birlikte eğitmeniz gerekebilir.Top atma becerisini geliştirirken siz karşına geçebilirsiniz size doğru atabilir.Yada belirlediğiniz bir hedefe doğru atabilir ki bu odaklanmayı ve dikkat becerilerini geliştiren bir oyundur.İki yada daha çok kişi katılımı sağlayarak sıra alma oyunlarını oynayabilir bekleme becerisini geliştirebilirsiniz. 

Topa vurma:Topa ilk vurma oyunlarını tesadüfü yapabilirsiniz.Bir çok top yerde yuvarlanırken birlikte adımlar atıp dolaşırken ayağına denk gelecek bir topa gerekirse sizin yardımınız ile atacağı bir tekmeyi hemen pekiştirebilirsiniz.Böylece sizin pekiştirecinizi almak için tekrarlamak isteyecek böylece bir oyun başlatmış olacaksınız.Bu oyunu daha sonra karşılıklı oynayabilir yada belirli bir hedefe yönlendirebilirsiniz.GOOOL....Oyunu gibi kaleye atma vb. Bu oyun ile birlikte yine sıra alma,bekleme,hedefe yönelme,dikkati sağlama becerilerini            kazandırabilirsiniz 

4)YAPI - İNŞA OYUNLARI:Eğlenceli olduğu kadar küçük kas gelişimine,düşünme ve çözüm bulma becerisine,dikkati sağlama ve sıra alma becerisine kadar bir çok alanı destekleyen bir oyun türüdür.Oyuna ilk başlarken çocuğunuzun hoşlanabileceği materyalleri seçin.Az parçalı ve kısa süreli tamamlanacak bir oyun olmasını planlayın.Öncelikle siz başlayın belirli bir süre sadece sizi izlemesini bekleyebilirsiniz.Oyun oynarken çok zevk aldığınızı belli edin.Daha sonra küçük parçalar ile çocuğunuzun size yardım etmesini isteyebilir.Son aşamada ise "Ben oynadım sıra sende "yönergesi ile sıralı oyun becerisine dönüştürebilir yada bağımsız olarak oyunu tamamlamasını isteyebilirsiniz. 


5)KART OYUNLARI:Gerçek nesnelerin kartları ile yapılacak oyunlardan tutunda eylem kartları,eşleme kartları, kategorileme kartları ve çalıştığınız ünite kartları olacak şekilde bir çok kart çeşidinden yararlanabilir.Piyasa bulabileceğiniz kompleks kart oyunlarına zemin hazırlayabilirsiniz.Kartlarla oynayabileceğiniz ilk oyunların başında nesne isteme oyunu gelir.Günlük yaşamda sıkça kullandığınız gerçek nesnelerin kartlarını hazırlayabilir yada edinebilirsiniz.Nesne kartlarının bir kaçını seçin.Seçtiğiniz kartlardaki nesneleri çok sık kullanıyor olunuz.Nesnelerin isimlerini söyleyin gerekirse taklidini yapın.Örneğin:tarak....diş fırçası....kaşık vb.....Masada kartların gerçek nesneleri de olabilir.İki kart sayısı ile başlayın.İsmi söylenen nesne kartını getirmesini isteyin.Getirirse hemen pekiştirin.Getirmezse birlikte getirin ve hemen pekiştirin.İki kart sayısını başarı sağladıkça çoğaltabilirsiniz. Eylem kartları ile oyunları ise taklit oyunlarda kazandığı beceriler ile birleştirebilirsiniz. Örneğin;saç tarıyor eylem kartını alın ve ayna karşına birlikte geçin.Kartı gösterin .İkinizin elinde de tarak olsun ve karttaki eylemin aynısını yapın.Eğer yapabilirse hemen pekiştirin yapamıyor yada yapmıyorsa birlikte yapın ve yine pekiştirin.Bir süre sonra fiziksel yardımınızı çekin.Tüm eylem kartlarını bu şekilde oyunlaştırarak çalışabilirsiniz.Daha sonra nesneleri çekerek sadece eylemi hayali olarak taklit edebilirsiniz. 

           Tüm oyun kartları ile bu yöntemleri kullanarak oyunlar kurabilir. Çocuğunuzun özelliklerine,zevklerine,yaşına göre başka oyunlarda düzenleyebilirsiniz. 

6)HAYALİ OYUNLAR:Hayali oyunlarda en büyük yardımcınız evcilik oyunları olabilir.Evcilik oyunlarında aslında farz etme,benzetme,öyleymiş gibi yapma becerileri kullanılarak hayali oyun oynanır.Evcilik oyununda öncelikle rol dağılımı yapmayınız.Sadece evcilik materyalleri ile oynama ile başlayın.Örneğin:bir bebeği sevmek,plastik meyvelere dokunmak,oyuncak tencereye su doldurmak,oyuncak eve eşyaları yerleştirmek...vb....Sadece nesnelerle istediği gibi oynamasına izin verebilir sizde onunla birlikte istediğiniz gibi oynayabilirsiniz. Evcilik oyunlarında ilk olay örgülerini siz oluşturun ve siz oynayın oynarken çocuğunuzun izlediğinden emin olun.İlk olay örgüleriniz basit ve tek düze olsun. Örneğin:bebeğimi yıkıyorum......ben yemek yapıyorum.....arabaya bindim...işe gidiyorum.....vb. Sözel anlatımlarla oyununuzu destekleyin. Sonra taklit becerileri ile sizi taklit etmesini isteyin.Taklit ederse pekiştirin. Edemez yada etmez ise birlikte yapın pekiştirin ve tekrar oyununa dönmesine izin verin.Evcilik oyunun son aşamalarında eğer çocuğunuz konuşuyorsa hangi bebeklerle oynamak istediğini?hangi materyallerle oynamak istediğini?hangi mekanda olayın geçtiğini?sorarak olay örüntüsünü yavaş yavaş onun ile birlikte oluşturabilirsiniz.Eğer konuşamıyor yada konuşmuyorsa seçimler sunabilir tercihler yaptırabilirsiniz.Örneğin:tüm bebekleri önüne koyup hangileri ile oynayalım?Tüm materyalleri önüne koyup hangilerini istiyorsun? vb.....Böylece olay örüntüsünü dolaylı yoldan çocuğunuza seçtirmiş oluyorsunuz. Birlikte mekanlar, kişiler, olaylar belirleyerek hayali oyunlar oynayabilir roller üstlenebilirsiniz. Sizi taklit etmesini isteyebilir kıyafetleriniz giymesi için izin verebilir. Bir süre siz de çocuğunuz gibi davranabilirsiniz. 

          Yukarıda belirttiğimiz tüm oyunları çocuğunuzun zevklerine, tercihlerine ,yaşına,oyun anlayışına ve sizin ile olan iletişimine göre çeşitlendirip şekillendirebilirsiniz.Ev içi oyunlarını oynamaya başladıktan sonra dışarıda oynayabileceğiniz oyunları daha kolay şekillendirebileceğinizi göreceksiniz.

Paylaş Facebook  Paylaş twitter  Paylaş google  Paylaş linkedin
Yayın: 27.02.2013 - Güncelleme: 29.11.2021 10:20 - Görüntülenme: 3159
  Beğen | 4  kişi beğendi

Etiketler :
çocuk, ev, oyun,